مطالبه «نهضت مسکن» | فناوری چینی با شرایط ساخت‌وساز در ایران همخوانی دارد؟

به گزارش می‌متالز، حدود ۱۲ سال از کلنگ‌زنی صنعتی پروژه‌های مسکن مهر توسط علی نیکزاد وزیر وقت مسکن و شهرسازی می‌گذرد. ۲۲ آذرماه سال ۸۸ نیکزاد در شهر جدید پرند با استفاده از بیل مکانیکی، کلنگ ساخت ۱۱۰۰ واحد مسکونی را به زمین زد. واحد‌های که قرار بود طی ۸ ماه ساخته شوند. قرار بود پرند پایتخت صنعتی‌سازی ایران شود.

اما خروجی کلنگ‌زنی صنعتی آن چیزی نبود که انتظار می‌رفت. حدود ۵ سال پس از این رویداد، مدیرعامل سازمان ملی زمین و مسکن با اعلام این‌که صنعتی سازی مسکن فعلا در کشور بسیار ضعیف است و اعداد و ارقامی که در این رابطه قبلا اعلام شده مربوط به مسکن مهر است، گفته بود:‌کل صنعتی‌سازی مسکن در کشور به ۱۰ درصد هم نمی‌رسد. ضمن اینکه این ساخت و ساز صنعتی نیست. به عنوان مثال استراکچر از قالب‌های تونلی استفاده شده که صنعتی سازی نیست بلکه مقدمه‌ای برای ساخت صنعتی مسکن است.

سیدمحمد پژمان با بیان اینکه کار‌های پیش ساخته مسکن سیستم‌های خیلی قدیمی هستند افزود: این سیستم‌های مربوط به بلوک شرق بوده و کاملا منسوخ شده است و نباید یکجا قطعات تولید شود و آن را با هزینه‌های زیادی به جای دیگر انتقال دهیم.

وی با بیان اینکه به دنبال جمع کردن این کارخانه‌ها هستیم گفت: خدمات و امکانات دولتی در بخش صنعت مسکن به کسانی تعلیق می‌گیرد که واقعا صنعتی سازی مسکن را انجام دهند.

برنامه دولت سیزدهم برای ساخت ۴ میلیون مسکن

دولت سیزدهم برنامه ساخت ۴ میلیون مسکن طی ۴ سال را در دستور کار دارد. به گفته وزیر راه و شهرسازی قرار است طی امسال و سال آینده کار ساخت ۲ میلیون مسکن ساخته شود. رستم قاسمی طی چند ماه حضورش در ساختمان دادمان بار‌ها بر ورود فناوری‌های نوین ساخت و ساز مسکن تاکید کرده است. اواسط ماه قبل وی از تداوم مذاکره با چینی‌ها برای ورود فناوری‌های نوین ساخت و ساز مسکن به کشور خبر داده و گفته بود: در راستای ورود فناوری‌های نوین مذاکره با چینی‌ها ادامه دارد. نمایندگانی از شرکت‌های چینی در کشور حضور دارند و در حال مذاکره با آن‌ها هستیم.

وی تصریح کرد: البته قرار نیست که چینی‌ها کارگر به ایران بیاورند، یا مهندس یا مصالح ساختمانی وارد کشور کنند.

این در حالی است که برخی فعالان و دست‌اندرکاران به موضع وزارت راه و شهرسازی درباره ورود فناوری‌های نوین واکنش نشان داده و خواستار انجام این کار توسط بخش خصوصی شدند. در همین زمینه بود که عضو کانون سراسری انبوه‌سازان کشور با طرح این پرسش که چرا باید دولت به‌دنبال ورود فناوری ساخت و ساز باشد، گفت: فناوری‌هایی در بخش صنعت و تولید وارد کشور می‌شود؛ آیا آن‌هایی را که بخش خصوصی با سازوکار مخصوص به خودش وارد می‌کند و قرارداد آن را امضا می‌کند موفق‌تر است یا آن‌هایی که دولت‌ها وارد می‌کنند؟

انبوه‌سازان: فناوری نوین پوشش لازم را دارد؟

سیدمحمد مرتضوی بیان کرد: الآن بخش خصوصی چرا در حوزه ورود تکنولوژی به‌کار گرفته نمی‌شود؟ چرا این امتیازات، اتفاقات، بسترسازی‌ها و... از بخش خصوصی به‌عمل نمی‌آید؟ اگر قرار است فناوری چینی وارد کشور شود چرا بخش خصوصی این کار را انجام ندهد و مذاکره کند؟

وی با یادآوری این‌که بخش خصوصی وقتی می‌خواهد فناوری وارد کشور کند به همه موارد توجه می‌کند، افزود: بخش خصوصی به منفعت برای حوزه ساختمان توجه می‌کند، در واقع در صنعت ساختمان تولید منفعت می‌کند. دولت در موضوعاتی که تحریم هستیم می‌رود و احتمال این‌که در کارشناسی اشتباهات جدی به‌وجود آید منجر به این می‌شود فناوری وارداتی از پوشش‌های لازم بهره‌مند نشود و ما را به سوددهی تطبیق با شرایط بومی ایران و تولید ثروت نرساند.

وی اضافه کرد: آیا امروز ما نیاز داریم که مسکن را ۱۵ روزه یا یک‌ماهه بسازیم؟ با این ابزار‌های مالی موجود و نوع تسهیلات بانکی می‌توانیم فناوری‌هایی را وارد کنیم مثلاً مسکن را یک‌ماهه بسازیم. آیا مردمی که قرار است این واحد‌ها را خریداری کنند توان مالی دارند که بتوانند یک‌ماهه پول آن را پرداخت کنند؟

عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان با تاکید بر این‌که باید از انبوه‌سازان برای ورود تکنولوژی حمایت شود، گفت: دولت با اهداف و نگاه سیاسی می‌رود، ما با نگاه تولید و صنعت می‌رویم که به‌سود مصرف‌کننده باشد.

موافقت وزیر راه با ورود فناوری جدید توسط بخش خصوصی

چند ساعت پس از این سخنان، انبوه‌سازان جلسه‌ای با وزیر راه و شهرسازی داشتند که در آن رستم قاسمی از موافقت با ورود فناوری توسط بخش خصوصی خبر داد و گفت: ایران در حوزه صنعتی‌سازی مسکن عقب است. تاکنون رایزنی و توافقی با کسی انجام نشده است، اما بخش خصوصی می‌تواند تکنولوژی ساخت را وارد کشور کند.

اما آیا صرف ورود فناوری نوین از کشور مانند چین می‌تواند مشکل ساخت و ساز کشور را در کوتاه‌مدت برطرف کند؟ آیا سیستم بانکی کشور می‌تواند پا به‌پای این فناوری حرکت کرده و منابع مالی مورد نیاز را در یک بازه زمانی کوتاه (با توجه به سرعت ساخت و ساز) تامین کند. بر اساس قانون جهش تولید مسکن بانک‌ها و موسسات مالی باید سالانه ۳۶۰ هزار میلیارد تومان تسهیلات برای نهضت ملی مسکن پرداخت کنند. یعنی حدود ۱۶۰۰ هزار میلیارد برای ۴ سال.

حال اگر قرار باشد تکنولوژی‌های جدید ساخت و ساز وارد کشور شود، سازوکار پرداخت تسهیلات در اسرع وقت وجود دارد؟

یک کارشناس اقتصاد مسکن چندی پیش در این‌باره گفته بود: «ایران به لحاظ فناوری ساخت مسکن عقب‌ماندگی زیادی نسبت به دنیا دارد و وزیر راه اعلام کرده قصد توسعه فناوری در صنعت ساختمان ایران را دارد. اما قبل از اینکه بخواهیم این فناوری را ارتقا دهیم، باید عنوان کنیم چه شد که عقب ماندیم.»

ستاریان با بیان این‌که دلیل عقب‌ماندگی کشور در ساخت و ساز مسکن این است که همچنان می‌توانیم سنتی‌سازی کنیم، افزود: در ایران سیستم بانکی که بتواند صنعت -ساخت و ساز مسکن- را ارتقا دهیم، نداریم.

وی بیان کرد: چگونه می‌توان یک فناوری که با ساختار اقتصادی کشور چین توسعه یافته را در ایران پیاده‌سازی کرد. این فناوری با سیستم بانکی، حمایت‌های دولتی، قوانین و... چین منطبق شده است. حالا چگونه می‌توان فقط یک بخش از فناوری را وارد کشور کرد و به نتیجه‌بخش بودن آن امیدوار بود؟

بیش از یک دهه از کلنگ‌زنی صنعتی، صنعتی‌سازی مسکن در شهر پرند می‌گذرد، اما زیرساخت‌های ساخت و ساز با فناوری‌های نوین در کشور فراهم نشده است. با توجه به برنامه ساخت ۴ میلیون مسکن احتمالا فناوری جدید ساخت مسکن توسط دولت یا بخش خصوصی وارد کشور خواهد شد، اما باید دید این فناوری می‌تواند سطح ۳ ساخت و ساز مسکن ایران را ارتقا دهد. یا این‌که به سرنوشت اقدام دولت دهم دچار خواهد شد؟

منبع: خبرگزاری تسنیم